تفریح مجازی و احکام آن در فقه اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه فقه و حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه قرآن وحدیث پردیس تهران، تهران، ایران

https://doi.org/10.34785/J016.2020.854

چکیده

تفریح مجازی از مقول‌ه‌های است که در جهان امروزی قشری عظیمی از مردمان را به سوی خود جلب کرده است، لذا با توجه به مبتلی‌به بودن آن مقتضی است که از جنبه شرعی موردبررسی قرار گیرد. پژوهش حاضر با روش تحلیلی - توصیفی و با استناد به منابع کتابخانه‌ای انجام‌شده است.
تفریح مجازی عبارت است از فعالیتی غیر جدی به قصد سرگرمی، وقت‌گذرانی یا رفع خستگی که در فضای غیرواقعی که همان فضای رایانه‌ای می‌باشد، انجام می‌شود. تفریح مجازی شامل بازی‌های رایانه‌ای و اینترنت و گفتگوهای اینترنتی (چت کردن) می‌باشد. در پژوهش حاضر به این نتیجه رسیدیم که بازی‌های رایانه‌ای به‌طور کلی مباح است مگر اینکه به نحوی باشد که در فقه از آنها نهی گردیده است، مانند قمار و یا باعث ضرر و زیان و مفسده در فرد گردد. در اینترنت و گفتگوهای اینترنتی (چت کردن) نیز اصل اولی اباحه می‌باشد مگر اینکه استفاده ناصواب از آن گردد. بنابراین استفاده تفریحی از اینترنت و ارتباط برقرار کردن با دیگران از طریق اینترنت (چت کردن) تابع نحوه استفاده این ابزار است، لذا اگر به نحوی از اینترنت استفاده گردد که در آن مفسده و ضرر باشد و یا به نحوی از طریق اینترنت (چت کردن) با دیگران ارتباط برقرار کند و گفتگو کند که در فقه از آن نهی گردیده است، مانند ارتباط برقرار کردن با جنس مخالف حکم حرمت بر آن جاری می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Virtual entertainment and its rules in Islamic jurisprudence

نویسنده [English]

  • morteza chitsazian
Assistant Professor, Department of Jurisprudence and Law, Faculty of Humanities, University of Quran and Hadith, Tehran Campus, Tehran, Iran
چکیده [English]

Virtual entertainment is a non-serious activity intended for entertainment and pastime that takes place in an unreal space or computer space. Virtual entertainment includes computer games and the Internet and Internet chats. In the present study, we concluded that computer games are generally permissible unless they are prohibited in jurisprudence, such as gambling, or cause harm and corruption in the individual. In the Internet and Internet chats (chatting) is also the first principle of obscenity unless it is used incorrectly. Therefore, recreational use of the Internet and communicating with others through the Internet (chatting) depends on how the tool is used, so if the Internet is us.Literally, entertainment is different from fun; Because entertainment is done in one's free time, and this is different from what was said in Leho's definition; Secondly, entertainment is an activity in which there is a rational purpose and it is done in leisure time for fun, so it is different from leisure in this respect. Despite this difference, jurists consider entertainment to be a category of entertainment. Also, in some narrations, entertainment is used as lahoo. It is also fun other than cancellation; Because entertainment is not a literal and void act, but, as we have said before, it should have a rational purpose. As with fun, it includes games and playing is an example of a game

کلیدواژه‌ها [English]

  • fun
  • virtual
  • loss
  • game
  • internet

مراجع

قرآن کریم
 ابن ادریس، محمد بن احمد. (1387). چاپ اول، موسوعه ابن ادریس الحلی. قم: دلیل ما.
ابن فهد حلی، احمد ین محمد. (1369). المقتصر من شرح المختصر. چاپ اول،  قم: آستانة الرضویة المقدسة.
ابن منظور، محمد بن مکرم. (بی­تا). لسان العرب. چاپ اول، بیروت: دار لسان العرب.
انصاری، شیخ مرتضی. (1415). المکاسب. چاپ اول، قم: المؤتمر العالمی بمناسبة الذکری المئویة الثانیة لمیلاد الشیخ الأعظم الأنصاری، الأمانة العامة.
انوری، حسن. (1381). فرهنگ بزرگ سخن. چاپ اول، تهران: انتشارات سخن.
تندنویس، فریدون. «جایگاه ورزش در اوقات فذاغت مردم ایران». مجله پژوهش در علوم رفتاری. شماره 4، 131.
حر عاملی محمد بن الحسن، وسائل الشیعة إلى تحصیل مسائل الشریعة، دار احیاء التراث العربی بیروت – لبنان.
حسینی روحانی قمی، سید صادق. (1412). فقه الصادق (علیه السلام). چاپ سوم، قم: موسسه دار الکتاب.
حق­وردی طاقانکی،مهدی. (1387). بازی­های رایانه­ای و عملیات روانی، مجله مطالعات اجتماعی. ش34، 1383.
حلبی، ابو الصلاح. (بی­تا). الکافی فی الفقه. چاپ اول، اصفهان: مکتبة الإمام أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام) العامة
حلی، جعفر بن حسن. (1408). شرائع الإسلام. چاپ اول، قم: اسماعیلیان.
حلی، حسن بن یوسف. (بی­تا). تذکره الفقها. چاپ اول،  قم: مکتبه المرتضویه.
خطیبی جعفری، فاخره. هویت مدرن و فضای مجازی. پایانامه کارشناسی ارشد. 87
خمینی، سیدروح الله، مکاسب محرمه مؤسسة إسماعیلیان للطباعة والنشر والتوزیع - قم – إیران.
دهخدا، علی­اکبر. (1377). لغت­نامه دهخدا. چاپ دوم، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
زبیدی، محمد بن محد. (1414). تاج العروس فی شرح القاموس. چاپ اول، بیروت: دار الفکر.
الزحیلی وهبة بن مصطفى، الفقه الإسلامی وأدلته، دار الفکر، دمشق
سبحانی تبریزی، جعفر. (1424). المواهب فی تحریر احکام المکاسب. چاپ اول، قم: موسسه امام الصادق(ع).
سرخسی محمد بن أحمد بن أبی سهل شمس الأئمة(1414ه)، المبسوط، دار المعرفة - بیروت بدون طبعة.
سیوطی، جلال‌الدین عبدالرحمن، الجامع الصغیر فی احادیث البشیر النذیر دار الفکر للطباعة والنشر والتوزیع بیروت.
سبزواری، سید عبدالاعلی. (1413). مهذب الاحکام. چاپ اول، قم: موسسه المنار.
شیرازی ابراهیم بن علی ابواسحاق، (1379) المهذب فی فقه الامام الشافعی، بیروت.
الصابونی محمد علی، روائع البیان تفسیر آیات الأحکام، مکتبة الغزالی، دمشق، الطبعة الثالثة، 1400 هـ .
طباطبایی کربلایی، علی بن محمد علی. (1418). ریاض المسائل. چاپ اول، قم: موسسه آل البیت (علیهم السلام)، لإحیاء التراث.
طباطبایی، محمدحسین، موسوی محمدباقر. (1387). چاپ 11، ترجمه تفسیر المیزان. قم: جامعه مدرسین.
طوسی محمدبن حسن(1378) المبسوط فی فقه الامامیه، مکتبة المرتضویه، تهران.
غزالی محمدبن محمد، احیاء علوم الدین ، قاهره ۱۳۵۲.
فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی. (1406). الوافی. چاپ اول. قم: مکتبة الإمام أمیرالمؤمنین علی(ع) العامة.
مجلسی، محمدباقر. (1403). بحار الأنوار. چاپ سوم، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
محمدی ری­شهری، محمد. (1367). میزان الحکمه. چاپ دوم، قم: مکتب الإعلام الإسلامی.
مفید، محمد بن محمد. (1410). چاپ اول، المقنعة، قم: موسسه نشر اسلامی
مقدسی ابن قدامه، المغنی، (1388ه ق)، مکتبة القاهرة.
الکاسانی الحنفی أبو بکر بن مسعود بن أحمد، بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع علاء الدین،دار الکتب العلمیة،الطبعة: الثانیة، 1406هـ
مکارم شیرازی، ناصر. (1379). الأمثل فی تفسیر کتاب الله المنزل. چاپ اول، قم: مدرسة الإمام علی بن أبی‌طالب(علیه‌السلام).
مکارم شیرازی، ناصر. (1425). أنوار الفقاهة فی أحکام العترة الطاهرة. چاپ اول، قم: مدرسة الإمام علی بن أبی‌طالب(علیه‌السلام).
نجفی محمد حسن (1421)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام موسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت (ع)، قم.
نجفی خمینی، محمدجواد. (1398).  تفسیر آسان. چاپ اول، تهران: انتشارات اسلامیه.
نراقی، احمد بن محمدمهدی، مستند الشیعة فی احکام الشریعة، مؤسسة آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث ـ قم
نوری، حسین. (1408). مستدرک الوسائل. چاپ اول. چاپ اول. قم: مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لإحیاء التراث.
مطالعات تطبیقی فقه و اصول مذاهب
دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 1
ناشر
فروردین 1399
صفحه 121-96

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار