Legitimacy of Income Generation Using Advertising Websites

Document Type : Original Article

Author

The fourth level of the seminary and researcher of the Jurisprudence Center of Imams Athar (AS) Qom, Qom, Iran

doi.org/10.34785/j023.2022.005

Abstract

The present research is about the legitimacy of income generation using advertising websites and its typology. It is to say that today certain new transactions and contracts have emerged whose rulings are not different from those of the transactions that were common during the time of the Legislator or transactions that became customary a little after the time of the Legislator or from the transactions that are done every day in the markets of merchandise and services. The key question is what the ruling on acquiring money in this way is. Therefore, first of all the typology and then explaining the ruling for earning money through advertising websites is the main issue of this research, which is done by analytical-descriptive and discretionary (ijtahādī) procedure. By re-examining the jurisprudential arguments, jurisprudential evidences and rules explaining the evidences of acquiring money through Islamic contracts on the issue and criticizing and discretionary analysis of the evidences, it is possible to determine the acquisition of money through advertising websites. After critically reviewing the evidences of the permissibility of acquisition through ju‘āla (contract whose subject matter is a work or task to be done), bay‘ (sale), and ijāra (lease) contracts, eventually this type of acquisition of wealth is proved through the ju‘āla contract is proved. In addition, according to the jurisprudential rules of akl-i māl bi’l bāṭil (consuming property wrongfully) and ḍarar wa gharar (loss and risk-taking), the acquisition of wealth through non-conventional means and unreal visitation (through usury) is legally forbidden (ḥarām).

Keywords

References

  1. قرآن کریم

    1. ابن أبی جمهور، محمد بن على (1403ق)، عوالی اللئالی العزیزیة فی الاحادیث الدینیة، چاپ اول، قم: سید الشهداء.
    2. ابن منذر، محمد (1406ق)، الاشراف علی مذاهب اهل العلم، به کوشش محمد نجیب سراج‌الدین، قطر: بی‌جا.
    3. ابن منظور، جمال الدین محمد بن مکرم (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دارالفکر.
    4. ـــــــــــ (1405)، لسان العرب، 18جلد، قم: نشر ادب الحوزه.
    5. ابن‌حنبل (1416ق)، مسند احمد بن‌ حنبل، بیروت-لبنان: مؤسسة الرسالة.
    6. اسماعیلی،  اسماعیل (1373)،  اکل مال به باطل در بینش فقهى شیخ انصارى، فصلنامه فقه، شماره 1، قم: دفتر تبلیغات اسلام حوزه علمیه قم پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
    7. انصاری، مرتضی (1420)، کتاب المکاسب، بی‌جا: موسسه باقری.
    8. ـــــــــ (1414ق)، رسائل فقهیه، قم: مجمع الفکر الاسلامی.
    9. ـــــــــــ (1415)، الموسوعة الفقهیة المیسرة، قم: مجمع الفکر الإسلامی.
    10. بجنوردی، سید محمدحسن (1419ق)، القواعد الفقهیه، قم: دفتر نشر الهادی.
    11. بحرانی، شیخ یوسف، (بی‌تا)، الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، قم: مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین.
    12. بخاری، محمد بن‌ اسماعیل‌‌ (1401ق)، صحیح‌ البخاری‌، استانبول‌: چاپ‌ محمد ذهنی‌ افندی‌.
    13. بروجردی، سید حسین (1415ق)، جامع أحادیث الشیعه، قم: نشر الصحف.
    14. بهوتی‌ حنبلی، ‌منصور بن‌ یونس ‌(۱۴۱۸)، کشّاف‌ القناع‌ عن‌ متن‌ الاقناع، بیرت: چاپ‌ محمدحسن‌ شافعی‌.
    15. جوهری، اسماعیل، 1429ق، معجم الصحاح، چ3، بیروت: دارالمعرفه.
    16. ـــــــــ  (1404)، صحاح اللغة ، چاپ سوم، بیروت: دارالعلم للملایین.
    17. حر عاملی، محمد بن حسن بن علی (1416ق)، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم: موسسه آل‌البیت الاحیاء التراث.
    18. حسن‌ بن‌ یوسف‌ علامه‌ حلّی‌ (۱۴۱۳)، قواعد الاحکام‌، قم‌: مؤسسة النشر الإسلامی.
    19. حسینی روحانی، سید صادق (1412)، فقه الصادق ، قم، دارالکتاب، مدرسه امام صادق.
    20. حسینى مراغى، سید میر عبدالفتاح بن على (1417ق)، العناوین الفقهیة، قم: دفتر انتشارات اسلامى.
    21. حلی، حسن ابن یوسف مطهر اسدی (1414ق)، تذکره الفقهاء، چاپ اول، قم: موسسه آل البیت.
    22. حمد شراره، عبدالجبار (1395ق)، أحکام الغصب فی الفقه الإسلامی، بیروت: دار التربیۀ.
    23. خراسانی، محمد کاظم (1409ق)، کفایه الاصول، قم: موسسه آل البیت.
    24. خسروانی، نسرین (1396)، مقاله تبلیغات کلیکی، دومین کنفرانس سالانه مدیریت بر مبانی هوشمندی، دانشگاه تهران.
    25. خطیب‌ شربینی،‌ محمد (بی‌تا)، مغنی‌ المحتاج‌ الی‌ معرفة معانی‌ الفاظ‌ المنهاج‌، بیروت‌: دارالفکر.
    26. خمینی، سید روح الله، (بی‌تا)، تحریرالوسیله، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى(ره).
    27. ـــــــــــ (1415ق)، بدائع الدرر فی قاعده نفی الضرر، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
    28. خوری شرتونی، سعید (1403)، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی.
    29. خوئی، سید ابوالقاسم (بی‌تا)، منهاج الصالحین، بی‌جا: مؤسسة الخوئی الإسلامیة.
    30. ـــــــ (1420ق)، مصباح الاصول، چ6، قم: مکتبه الداوری.
    31. ـــــــ  (بی‌تا)، ‏مستند العروة الوثقی (کتاب الاجاره)، قم: مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی.
    32. داورپناه مقدم، سجاد (1398)، دلایل حکم بطلان معامله مشروط به عمل حرام (با تاکید به دلیل حرمت اکل مال به باطل)، آموزه های فقه مدنی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، دوره یازدهم، شماره20، پاییز-زمستان 1398.
    33. رازی، احمد (1387ش)، ترتیب مقاییس اللغه، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    34. راغب اصفهانی، حسین (1412ق)، مفردات ألفاظ القرآن، دمشق: دارالقلم.
    35. رخشانی نسب، ح و ضراب، ط و کمالی آذرین، ج (1389)، پهنه‌بندی کلیماتوریسم در ایران، مجله فضای جغرافیایی.
    36. روحانی، سید محمد (1413ق)، منتقی‌الاصول، قم: بی‌نا.
    37. زبیدی واسطی، سید مرتضی (1414)، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت-لبنان: دارالفکر.
    38. زحیلی، وهبه (1418ق)، الفقه الاسلامی و ادلته، چاپ چهارم، دمشق: دارالفکر.
    39. سبزواری، سید عبدالاعلی (بی‌تا) ، مهذب الاحکام فی بیان حلال و الحرام، قم: دارالتفسیر.
    40. سلیمانی، حمید، سلطانی، عباسعلی، صفایی، مریم (1395)، واکاوی قلمروقاعده «اکل مال به باطل»، مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق، سال دهم، شماره 34، پاییز و زمستان 1395.
    41. سیوری، مقداد (1384ق)،  کنز العرفان، تهران: مکتب نوید اسلام.
    42. شهابی خراسانی، محمود (1378)، ادوار فقه، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات.
    43. شهید اول، ‌محمد بن‌ مکی (1412ـ1414)، الدروس‌ الشرعیة فی‌ فقه‌ الامامیة، قم:‌ مؤسسة النشر الاسلامی التابعة لجماعة المدرسین.
    44. شهید ثانی (مکی عاملی)، زین الدین (1410)، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، قم: انتشارات داوری.
    45. ــــــــــ  (1413ق)، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
    46. ــــــــــ  (1414ق)، حاشیه الارشاد، چاپ اول، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
    47. ــــــــــ (۱۳۸۲)، الروضه البهیه، مصحح حسن قاروبی تبریزی، چاپخانه شریعت، چاپ سوم، قم:دارالتقیر.
    48. صدوق، محمد  (1404ق)، من لایحضره الفقیه، چ2، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
    49. صفایی، سید حسین؛ مظاهری، رسول؛ عیسائی تفرشی (1386)، معاملات هرمی از دیدگاه فقه امامیه و حقوق ایران، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 11، شماره 4، زمستان.
    50. صفی‌پور شیرازی، عبد الرحیم؛ مجد، امید (1396)، منتهی الارب فی لغت العرب، بی‌جا، امید مجد.
    51. صنعانی، ‌عبدالرزاق ‌بن‌ همام‌ (1403)، المصنّف، بیروت: چاپ‌ حبیب‌الرحمان‌ اعظمی‌.
    52. طاهرى، حبیب الله (1418ق)، حقوق مدنى، چ3 ، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه .
    53. طباطبائی کربلایی، علی بن محمد علی (1419)، ریاض المسائل، چ1،قم: جامعه مدرسین.
    54. طباطبائی یزدی، سید محمد کاظم (1420)، العروة الوثقى، قم: مؤسسة النشر الإسلامی.
    55. طباطبائی، سید محمد حسین (بی‌تا)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: موسسه النشر الاسلامی.
    56. طبرسی، فضل بن حسن (1415ق)، مجمع البیان فی تفسیر القران، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات.
    57. طحاوی، احمد بن‌ محمد (1414)، شرح‌ معانی‌الا´ثار، بیروت: چاپ‌ محمد زهری‌ نجار و محمد سید جاد الحق‌، ‌.
    58. طوسی، محمد بن حسن (1387ق)، المبسوط فی فقه االمامیه، چاپ سوم، تهران: المکتبه المرتضویه الحیاء االثار الجعفریه.
    59. ـــــــــ ‌(1413ق)، تهذیب‌ الاحکام‌ ، بیروت: چاپ‌ محمدجواد فقیه‌ و یوسف‌ بقاعی.
    60. ــــــــ  (1377ق)، الخلاف، تهران:جامعه مدرسین.
    61. عامری، پرویز و سید مهدی نوابی  (۱۳۸۸)، ضمان ناشی از استیفای نامشروع درحقوق ایران و فرانسـه، مجلـه مطالعـات حقوق دانشگاه شیراز،دوره اول، شماره سوم، صص ۹۵ -۱۲۴.
    62. علامه حلّی، حسن بن یوسف (1363ش)، ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد، قم: چاپ حسین موسوی کرمانی و علی پناه اشتهاردی و عبدالرحیم بروجردی.
    63. علیدوست، ابو القاسم  (1382)، قاعده نفی غرر در معاملات،  اقتصاد اسلامی، بهار 1382 - شماره 9 صص 89 تا 106).
    64. فخر المحققین، محمد بن‌ حسن‌ (1387ـ1389)، ایضاح‌ الفوائد فی‌ شرح‌ اشکالات‌ القواعد، قم:‌ چاپ‌ حسین‌ موسوی‌ کرمانی‌، علی‌ پناه‌ اشتهاردی‌، و عبدالرحیم‌.
    65. فیومی، احمد (1405ق)، المصباح المنیر، قم: درالهجره.
    66. قاضی‌ نعمان، ‌نعمان ‌بن‌ محمد (بی‌تا)، دعائم‌ الاسلام‌ و ذکرالحلال‌ و الحرام‌ و القضایا و الاحکام، قاهره‌:چاپ‌ آصف‌بن‌ علی‌ اصغر فیضی‌.
    67. قره بیگلو، حسین؛ شادی‌دیزجی، بهنام (1390)، بررسی تاثیر بازاریابی اینترنتی بر میزان عملکرد توریسم(مطالعه موردی: آژانس‌های مسافرتی و جهانگردی استان آذربایجان شرقی)، فصلنامه فضای گردشگری، شال اول، شماره1.
    68. قلی‌پور، پروانه؛ جنتی، لیلا(1395)، مقاله نقش مدیریت روابط مشتریان الکترونیکی در بازاریانی اینترنتی،سومین کنفرانس بین المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و علوم انسانی، گرجستان.
    69. قمی، ابوالقاسم (1430)، القوانین المحکمه، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
    70. کاشف الغطاء، مهدی (1423ق)، احکام المتاجر المحرمه، نجف: موسسه کاشف الغطاء.
    71. کلینی، محمد بن‌یعقوب (1407ق)، الکافی، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
    72. کاتوزیان، ناصر (1373ش)، حقوق‌ مدنی‌، ج‌ 2: مشارکتها ـ صلح‌، تهران‌: بی‌جا.
    73. لطفی، اسدالله (1376)،  قاعده لزوم، فصلنامه فقه، شماره 11 و 12، قم، دفتر تبلیغات اسلام حوزه علمیه قم پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی .
    74. مامقانی، محمد حسن بن ملاعبد الله (1316ق)، غایه الآمال فی شرح الکتاب المکاسب، قم: مجمع الذخائر الاسلامیه.
    75. مجلسی، محمد باقر (1408ق)، بحار الانوار، تهران: مؤسسة الطباعة و النشر.
    76. محقق اردبیلی (بی‌تا)، زبدة البیان فی أحکام القرآن، تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
    77. محقق داماد، سید مصطفى (۱۴۰۶ق)، قواعد فقه، تهران: مرکز نشر علوم اسلامى‌.
    78. محقق‌ کرکی، ‌علی ‌بن‌ حسین‌ (1408ق)، جامع‌ المقاصد فی‌ شرح‌ القواعد ، قم‌: آل البیت.
    79. مرداوی، علی ‌بن‌ سلیمان‌ (بی‌تا)، الانصاف‌ فی‌ معرفة الراجع‌ من‌ الخلاف‌ علی‌ مذهب‌ الامام‌ المبجَّل‌ احمدبن‌ حنبل‌، بیروت: ‌چاپ‌ محمدحامد فقی‌.
    80. مطهری، مرتضی (1378ش)، مساله ربا به ضمیمه بیمه، تهران: صدرا
    81. مظاهری، رسول‌  (۱۳۸۱ش)، جعاله‌ در بانک‌داری‌ اسلامی‌، قم‌: بوستان کتاب.
    82. مقدس اردبیلی، احمد بن محمد (بی تا)، زبدة البیان، تهران: نشر المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
    83. ـــــــــــ  (۱۴۱۲)، مجمع‌ الفائدة و البرهان‌ فی‌ شرح‌ ارشاد الاذهان‌، قم: ‌چاپ‌ مجتبی‌ عراقی‌، علی‌ پناه‌ اشتهاردی‌، و حسین‌ یزدی‌ اصفهانی‌.
    84. مکارم شیرازی، ناصر (1411ق)، القواعد الفقهیه، چ2، قم: مدرسه امام علی ‌بن ‌ابی‌طالب.
    85. موسوی، فریبرز؛ رضاییان، صدیق (1385)، مقاله نقش مدیریت ارتباط الکترونیکی با مشتری(ECRM) در گردشگری ایران ، شماره 13 و 14، فصل نامه مدیریت فردا.
    86. موسویان سید عباس؛ علیزاده اصل، محمد (1394)، بررسی رابطه ریسک در بازارهای مالی اسلامی، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، سال 15، شماره 59.
    87. نائینی، محمد‌حسین (1418ق)، منیه الطالب فی شرح المکاسب، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
    88. نجفی، محمد حسن (1367)، جواهر الکالم فی شرح شرایع الاسلام، تحقیق: شیخ عباس قوچانی، دار الکتاب الاسلامیه.
    89. ــــــ (1981)،جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام ، بیروت: بی‌جا.
    90. نراقی، احمد بن محمد مهدی (1417ق)، عوائد االیام فی بیان قوائد االحکام، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسالمی، چاپ اول.
    91. نوری، ‌حسین‌ بن‌ محمدتقی‌ (1407ـ 1408)، مستدرک‌ الوسائل‌ و مستنبط‌ المسائل‌، قم:  بی‌نا.
    92. هاشمی شاهرودی، سید محمود  (1391)، فقه اهل بیت علیهم السلام، قم: موسسه دائرة المعارف فقه اسلامی.
    1. Rodgers, S and E Thorson, E. (2010). Journal of Interactive Advertising, Vol 1 No 1 (Fall 2000), pp. 42‐61
Comparative Studies on the Schools of Jurisprudence and its Principles
Volume 5, Issue 1 - Serial Number 8
Publisher
April 2022
Pages 94-68

Files

Share

How to cite

Statistics