Reappraisal of the Theoretical and Practical Challenges of Nafy-i Sabīl (Negation of Domination) Rule

Document Type : Original Article

Authors

1 Assistant Professor, Department of jurisprudence and Islamic Law, Faculty of Humanities, Bozorgmehr University of Qaenat, Qaenat, Iran.

2 Bachelor's degree in jurisprudence and Islamic Law, Faculty of Humanities, Bozorgmehr University of Qaenat, Qaenat, Iran.

10.22034/mfu.2022.62533

Abstract

The content of verse 141 of Sūrat al-Nisā is the basis of nafy-i sabīl “negation of domination) rule. The jurists considered the declarative content of this verse to be an order and accordingly ruled that any action that causes the infidels to dominate over the believers is prohibited. Regardless of this rule, the concept that Muslims should not act in such a way that the infidels dominate them and distort their dignity is accepted by Muslim. However, this rule faces challenges both in terms of inference and implementation. The difference in the revelation occasion of this verse, the difference in the conceptology of nafy-i sabīl and its scope of inclusion are two important theoretical challenges related to this rule.
 

Keywords


قرآن کریم
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
ابن ابی حاتم، عبدالرحمان بن محمد. (1419ق). تفسیرالقرآن العظیم. تحقیق: اسعدمحمد طیب. ریاض: مکتبه نزار مصطفی الباز.
ابن بابویه، محمد بن على. (1378ق). عیون أخبار الرضا علیه السلام‏. تهران: نشر جهان‏.
ابن‏ جوزى، عبدالرحمن بن على. (1422ق)‏. زاد المسیر فى علم التفسیر. بیروت: دار الکتاب العربی.‏
ابن شهرآشوب مازندرانی، محمد بن علی. (بی‌تا). مناقب آل ابی طالب (ع). قم: انتشارات علامه.
ابن‏عربى، محمد بن عبدالله. (1408). احکام القرآن( ابن عربى). بیروت‏: دار الجیل.
 ابن‏کثیر، اسماعیل بن عمر.‏(1419). تفسیر القرآن العظیم( ابن کثیر). بیروت: دار الکتب العلمیة. منشورات محمد علی بیضون.
ابن هشام، عبدالمالک.(بی‌تا). السیرة النبویه. بیروت: دارالمعرفه.
 اردبیلی، احمد بن محمد. (بی‏تا). زبدة البیان فی أحکام القرآن. تهـران: المکتبـةالجعفریـة لإحیاء الآثار الجعفریة.
اصغری آقا مشهدی، فخر الدین.(١٣٨٩). حقوق اقلیت‌ها از نظر پیامبر اسلام و حقوق موضوعه. سمنان: مجله دانشکده علوم انسانی دانشگاه سمنان.
اصلانی، احسان؛ محمد حسین دهقان پورفراشاه و محمد تقی زاده.(1398). شهر های تاریخی مسلمانان؛ تجلی‌گاه همزیستی ادیان الهی (نمونه شهر یزد). تبریز: دومین کنفرانس عمران، معماری و شهر سازی کشورهای جهان اسلام.
آملى، میرزا محمد تقى. (1380ق). مصباح الهدى فی شرح العروة الوثقى. بی‌نا: تهران.
 انصاری، مرتضی بن محمدامین. (1415ق). کتاب المکاسب. قم: مجمع الفکر الإسلامی.
 بجنوردی، سید حسن.(1419ق). القواعد الفقهیه. قم: نشر الهادی.
 بحرانى، یوسف بن احمد بن ابراهیم. ‌(1405ق). الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
بیهقی، احمد بن حسین. (1424ق). السنن الکبری. بیروت: دارالکتب العلمیه.
ترکمان، اسکندر بیگ منشی.(1350ش). عالم آرای عباسی. تصحیح ایرج افشار. تهران: امیرکبیر.
جعفری، یعقوب.(1376ش). تفسیر کوثر. قم: موسسه انتشارات هجرت.
حکیم، سید محسن. (1421ق). نهج الفقاهة. قم: دار الفقه للطباعة و النشر.
خمینی، سید روح الله. (1421ق). کتاب البیع. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
ـــــــــــــ .(1379ش). تحریر الوسیله. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
خویى، سید ابوالقاسم. (1416ق). معتمد العروة الوثقى. قم:‌ منشورات مدرسه دار العلم- لطفى.
دِرهوهانیان، هاروتون. (1379ش). تاریخ جلفای اصفهان. اصفهان: زنده رود با مشارکت نقش خورشید اصفهان.
دهقان، اکبر.(1387ش). نسیم رحمت تفسیر قرآن کریم. قم: حرم حضرت معصومه.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (١۴١٢ق). مفردات ألفاظ القرآن. لبنـان ـ سـوریه: دارالعلم ـ الدار الشامیه.
زحیلى، وهبه. (1411ق). التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و المنهج. دمشق: دارالفکر.
ــــــــ . (۱۴۰۹ق). الفقه الإسلامی و أدلته. دمشق: دارالفکر
شبیری زنجانى، سید موسى. (1419ق). کتاب نکاح. قم: مؤسسه پژوهشى راى‌پرداز.‌
شــاردن، ژان . (1338ش). ســیاحتنامه. ترجمــه محمــد عباســی. بی‏جــا: اتحــاد.
 شریف الرضی، محمد بن الحسین. (1379ش). نهج البلاغه. ترجمه محمد دشتی، قم: الهادی.
شریف القرشی، باقر. (1402ق). النظام السیاسی فی الاسلام. بیروت: دارالتعارف للمطبوعات.
شریف مرتضی، علی بن حسین موسوی. (١۴٠۵ق). رسائل الشریف المرتضـی. قـم: دارالقرآن الکریم.
شهید ثانی، زین الدین بن علی. (1410ق). الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه. قم: داوری.
طباطبایى، محمدحسین. (1374ش). تفسیر المیزان. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. دفتر انتشارات اسلامى‏.
طبرانی، سلیمان بن احمد. (2008م). التفسیر الکبیر. اردن: دارالکتاب الثقافی.
طبرى، محمد بن جریر. (1412ق). جامع البیان فى تفسیر القرآن (تفسیر الطبرى). بیروت: دار المعرفة.
طنطاوی، محمد سید. (1997م). التفسیر الوسیط للقرآن الکریم. قاهره: دار نهضة مصر.
طوسی، محمد بن حسن. (بی‏تا). التبیان فی تفسیرالقرآن. بیروت: دار احیاءالتراث العربی.
فخر رازى، محمد بن عمر. (1420ق). التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.‏
فیض کاشانى، محمد بن شاه مرتضى. (1415ق). تفسیر الصافی‏. تهران‏: مکتبة الصدر.
قرطبى، محمد بن احمد. (1364ش). الجامع لأحکام القرآن. تهران: ناصر خسرو.
قلعه‏جی، محمد رواس. (۱۴۲۱ق). الموسوعة الفقهیة المیسرة. بیروت: دار النفائس.
قمّى، سید صادق. (1412ق). فقه الصادق علیه السلام.  قم: دار الکتاب.
کاظمی، جواد بن سعد اسدى. (بی‌تا). مسالک الأفهام إلى آیات الأحکام‌. بی‌نا: بی‏جا.
گلپایگانى، لطف الله صافى. (1423ق). فقه الحج. قم: مؤسسه حضرت معصومه.
مامقانی، محمد حسن. (1316ش). غایه الآمال فی شرح کتاب المکاسب.  قم: مجمع الذخائر الاسلامیه.
محدث نوری، میرزا حسین. (1408ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل. بیروت: موسسه آل البیت.
مراغى، سید میر عبد الفتاح بن على. (1417ق). العناوین الفقهیة‌. قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‌.
معادیخواه، عبدالمجید. (1385ش). تاریخ اسلام: عرصه دگراندیشی و گفتگو. تهران: ذره
مکارم شیرازی، ناصر. (1371ش). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتاب الاسلامیه.
نجفی، محمدحسن بن باقر. (1421ق). جواهر الکلام(ط. الحدیثة). قم: مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی.
نجفی، هادی. (1378ش). الآراء الفقهیة. اصفهان: مهر قائم.
واقدی، محمد بن عمر. (1409ق). المغازی. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
هاشمی رفسنجانی، اکبر. (1383ش). فرهنگ قرآن. قم : موسسه بوستان کتاب.