Historical review of hadith Al-Kharaj Be-zaman (Profit against Compensation) and its application in civil jurisprudence

Document Type : Original Article

Authors

1 Associate Professor, Department of Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, Faculty of Theology, Yazd University, Yazd, Iran..

2 Masters of the Department of Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, Payame Noor University, Kerman, Iran.

3 PhD, Department of Islamic Jurisprudence and Principles, Faculty of Theology, Sistan and Baluchestan University, Zahedan, Iran

https://doi.org/10.34785/j023.2021.012

Abstract

Abstract:
one of the Judicial verdicts of the prophet (peace be upon him) which is presented currently as a jurisprudential rule, quoted by Ayesha as “Al-Kharaj Be-zaman (Profit against Compensation)”. Although this prophetic hadith has not been quoted through household, but the content of this concept is in harmony with the chapters of condition of sale and mortgage and Shiite scholars rely on it in transaction chapters. Not paying attention to the historical background of narrations and their implication in jurisprudence of the early period causes that some scholars present new analyses from this narration and relate it with governmental discussions. This article which is historical study, investigates this narration and its implication in civil jurisprudence from the point of view of the Shiite jurists Since Sheikh Tusi to Sheikh Ansari. The result of this historical survey is the rejection of this new analysis.
Key words: Al-Kharaj Be-zaman (Profit against Compensation), Shiite jurisprudence, transactions.

Keywords


ابن ابی شیبه، عبدالله(1409)، مصنف ابن ابی شیبه فی الأحادیث و الآثار، بیروت: دارالفکر، اول.
ابن اثیر، مبارک بن محمد(بی تا)، النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، قم: مؤسسه مطبوعاتى اسماعیلیان، اول.
ابن ادریس حلی ، محمد(1410)، السرائر الحادی لتحریر الفتاوی، قم: موسسة النشر الاسلامی، دوم.
 ابن حجر عسقلانی ، احمد(1403)، بلوغ المرام من أدلة الأحکام، بنارس: الجامعه السلفیه.
ابن حزم، علی(بی تا)، المحلی، تحقیق لجنة احیائ التراث العربی، بیروت: دارالجلیل، دارالآفاق الجدیدة.
ابن حمزه، محمد (1408)، الوسیلة الی نیل الفضیلة، قم: مکتبة آیت الله العظمی المرعشی النجفی.
ابن زهره، حمزه(بی تا)، « کتاب الغنیة »، ضمن الجوامع الفقهیة، تهران: انتشارات جهان.
ابن عربی، محمد(بی تا) عارضة الاحوذی بشرح صحیح الترمذی، ؟؟(کشور محل چاپ):دارالعلم.
-------------(1992)، القبس فی شرح موطّأ مالک بن انس، به کوشش محمد عبدالله ولد کریو، بیروت: (بی نا).
ابن فهد حلی، احد(1411)، المهذب البارع فی شرح المختصر النافع، به کوشش مجتبی عراقی، قم: موسسة النشر الاسلامی.
ابن قتیبه، عبدالله(بی تا)، تأویل مختلف الحدیث، تحقیق شیخ اسماعیل الاسعردی، بیروت: دار الکتب العلمیه.
ابن قدامه، عبدالله (بی تا)، المغنی، بیروت: دار الکتاب العربی.
احمد بن حنبل (بی تا)، مسند احمد، بیروت: دارصادر.
انصاری، مرتضى بن محمد امین(1415)، کتاب المکاسب (للشیخ الأنصاری، ط - الحدیثة)، قم: کنگره جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى، اول.
القزوینی(ابن ماجه)، محمد بن یزید(بی تا)، سنن ابن ماجه، تحقیق محمد فؤاد عبدالباقی، بیروت: دار الفکر.
بجنوردى(1401)، سید محمد بن حسن موسوى، قواعد فقهیه، تهران: مؤسسه عروج، سوم.
بیهقی، احمد بن الحسین(بی تا)، السنن الکبری، بیروت: دار الفکر.
ترمذی، محمد بن عیسی(1403)، سنن الترمذی، تحقیق عبدالرحمن محمد عثمان، بیروت: دار الفکر، دوم.
حر عاملی، محمد(1412)، تفصیل رسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشیعة، قم: تحقیق مؤسسة آل البیت (ع).
حلبى، ابو الصلاح، تقى الدین بن نجم الدین(1403)، الکافی فی الفقه،اصفهان: کتابخانه عمومى امام امیر المؤمنین علیه السلام، اول.
خوئی، ابوالقاسم(بی تا)، مصباح الفقاهة فی المعاملات، تقریرات به قلم محمد علی توحیدی تبریزی، قم: موسسه انصاریان.
راغب اصفهانى، حسین بن محمد(1412)، مفردات ألفاظ القرآن، لبنان – سوریه: دار العلم - الدار الشامیة، اول.
رامهرمزی، حسن(1404)، المحدّث الفاصل بین الراوی و الواعی، تحقیق محمد عجاج الخطیب، بیروت:دار الفکر، سوم.
سجستانی(ابی داود)، سلیمان(1410)، سنن ابی داود، تحقیق سعید محمد اللحام، بیروت: دار الفکر، اول.
سرخسی، شمس الدین(1406)، المبسوط، بیروت: دار المعرفه.
سلار دیلمى، حمزة بن عبد العزیز(1404)، المراسم العلویة و الأحکام النبویة، قم: منشورات الحرمین، اول.
شافعی، محمد بن ادریس (بی تا)، الرسالة، تحقیق احمد محمد شاکر، بیروت: المکتبه العلمیه.
شهید اول، محمد بن مکی (1417)، الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دوم.
صنعانی، عبدالرزاق(بی تا)، مصنف عبدالرزاق، تحقیق حبیب الرحمان الاعظمی، بی جا: المجلس العلمی.
طحاوی، احمد(1416)، شرح معانی الآثار، به کوشش محمد زهری نجار، بی جا: دار الکتب العلمیه، سوم.
طوسی، محمد(1407)، الخلاف، به کوشش علی خراسانی و دیگران، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، اول.
-----------(1387)، المبسوط فی فقه الامامیه، به کوشش محمد تقی کشفی، تهران:المکتبه المرتضویه لإحیاء الآثار الجعفریه، سوم.
علامه حلی، حسن(1420)، تذکرة الفقهاء، قم: تحقیق موسسة آل البیت (ع).
----------(1416)، مختلف الشیعة فی احکام الشریعة، قم: تحقیق مرکز الابحاث و الدراسات الاسلامیة.
عاملى، یاسین عیسى(1413)، الاصطلاحات الفقهیة فی الرسائل العملیة، بیروت: دار البلاغة للطباعة و النشر و التوزیع، اول.
قاضی ابن براج، عبد العزیز(1406)، المهذب (لابن البراج)، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، اول.
قرافی، احمد(بی تا)، أنوار البروق فی أنواد الفروق ؟ ،بیروت: دارالمعرفة.
کاشف الغطاء ، محمد حسین(1359)، تحریر المجلة، نجف: المکتبه المرتضویه، اول.
محقق حلّى، نجم الدین، جعفر بن حسن(1418)، المختصر النافع فی فقه الإمامیة، قم: مؤسسة المطبوعات الدینیة، ششم.
مجلة الأحکام العدلیة(قانون نامه رسمی دولت عثمانی)، کراچی: کتابخانه آرام باغ.
مغربی، قاضی نعمان(بی تا) ، دعائم الاسلام و ذکر الحلال و الحرام و القضایا والأحکام عن اهل البیت رسول الله علیه و علیهم أفضل السلام، به کوشش آصف فیضی، قاهره: دارالمعارف.
مروزی، محمد(1406)، اختلاف العلماء، به کوشش صبحی سامرایی، بیروت: بی نا).
مزنی، اسماعیل بن یحیی(بی تا)، مختصر المزنی، بیروت: دارالمعرفة.
مزی، یوسف(1413)، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، به کوشش بشار عواد معروف، بیروت: بی نا
مفید، محمد بن محمد بن نعمان(1413)، المقنعة، قم:کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، اول.
موسوی خمینی، روح الله(1385)، الرسائل، ؟؟محل چاپ:موسسه اسماعیلیان.
موسوی خمینى(1421)، سید روح اللّه،  کتاب البیع (للإمام الخمینی)، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى قدس سره، اول.
نجفى(صاحب جواهر)، محمد حسن(1404)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، هفتم.
نسائی، احمد بن شعیب(1348)، سنن، بیروت: دار الفکر، اول.
نووی، محی الدین(بی تا)، المجموع فی شرح المهذب، بی جا: دار الفکر.