تکفیر و بررسی پیامدهای آن در جامعه اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

2 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

3 استادیار گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه سمنان، سمنان

4 استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان، سمنان، ایران

https://doi.org/10.34785/J016.2019.998

چکیده

بررسی اجمالی تاریخ مسلمانان، این واقعیت را به‌وضوح نشان می‌دهد که ریشه بخش مهمی از اتهام‌ها و تکفیرها نسبت به اشخاص، گروه‌ها و مذاهب، به عواملی همچون: انگیزه‌های شخصی و عقده‌های حزبی‌ و تعصبات مذهبی و یا به فضایی مملو از جهالت، خودخواهی، حسادت، کینه‌ورزی، خودمحوری و حق پنداری برمی‌گردد. در این مقاله تلاش می‌شود تا ضمن روشن کردن معنا و مفهوم کفر و تکفیر به‌عنوان یک بدعت ناپسند،‌ بخشی از پیامدها و تأثیرات مخرب و نامطلوب آن ازجمله زشت نشان دادن چهره اسلام، کشتار به جرم مذهب مخالف، ایجاد تفرقه، قطع رابطه با جامعه و غیره موردبررسی و پژوهش قرار گیرد و ثابت شود که این پدیده، انحراف از مسیر اصلی اسلام است و باید علما و دلسوزان دینی با تمام توان علمی و عملی خود بکوشند با این گیاه هرزه و ویرانگر مبارزه کنند و مانع رشد و تکثیر آن در جوامع اسلامی شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Takfir and its consequences for Islamic society.

نویسندگان [English]

  • Ali agha Salehi 1
  • Khosro Momeni 2
  • Mojtaba Jafari 3
  • Alireza Saberian 4
1 PhD student, Department of Jurisprudence and Islamic Law، Faculty of Human Sciences، Semnan University، Semnan
2 Assistant Professor, Department of Jurisprudence and Islamic Law، Faculty of Human Sciences، University of Semnan، Semnan، Iran
3 Assistant Professor, Department of Law، Faculty of Human Sciences، University of Semnan، Semnan، Iran
4 Assistant Professor, Faculty of Jurisprudence and the Fundaments of the Islamic Law، Islamic Azad University of Semnan، Semnan, Iran
چکیده [English]

A concise overview of history of Muslims clearly indicates the fact that the basic motivations of most false accusations، charges and Takfirs against persons، groups and religions are mostly due to personal motivations، party grudge، religious prejudices، ignorance، selfishness، jealousy، hatred، self-contentedness and the right to self-understanding. In this study، the scientific meaning and concept of the Takfir،as an abominable innovation، was attentively illustrated and its destructive and undesirable effects including the acts of showing Islam badly، massacre of innocent people، creation of schism، disruption with the society and etc on the society especially Islamic society were thoroughly studied. Ultimately، it was proved that the Takfir is obviously a deviation of the main route of Islamic laws، so it is necessary that Muslim scholars sternly try to stand against this radical and fundamental thought by their scientific and practical abilities and also not to let it grow in the world anymore.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Takfir
  • violence
  • extremism
  • innovation

مراجع

ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم. (1425 ق). منهاج السنه. عربستان سعودی: وزاره الشؤون الاسلامیه.
ابن عبدالسلام، عز الدین عبد العزیز. (1411 ق). قواعد الأحکام فی مصالح الأنام. قاهره: مکتبة الکلیات الأزهریة.
ابن سلام، عزالدین. (1994 م). اسدالغابه. بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابن طاووس، رضی الدین ابی القاسم. (1400 ق). الزائف فی معرفة مذاهب الطوائف. قم: چاپ جلال الدین حسینی.
جوزی، ابن قیم. (1407 ق). اعلام الموقعین عن رب العالمین. بیروت: المکتبه العصریه.
ابن الفارس، ابوالحسن. (1414 ق). معجم مقایس اللغه (تحقیق عبدالسلام محمد هارون). قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
ابن کثیر، اسماعیل بن عمر. (1419 ق). تفسیر القرآن العظیم. بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابن کثیر، اسماعیل بن عمر. (1410 ق). البدایه و النهایه. بیروت: مکتبة المعارف.
ابن منظور، جمال الدین محمد بن مکرم. (1413 ق). لسان العرب. بیروت: دارالاحیاء التراث العربیه.
ابن هشام، ابومحمد. (1375). السیره النبویه (ترجمه هاشم رسولی). تهران: کتابچی.
الزبیدی، احمد بن اللطیف. (1395) مختصر صحیح بخاری (ترجمه: ابوبکر حسن زاده). تهران: نشر احسان.
السوری، ابومصعب. (2005 م). الثوره الاسلامیه الجهادیه فی السوریا، جزء دوم، الکفر و المنهج، ابحاث السیاسیات علی طریق الجهاد ثوری المسلح. بی‌تا.
المنذری، حافظ زکی الدین عبدالعظیم بن عبدالقوی. (1396). مختصر صحیح مسلم (ترجمه داود نارویی). تهران: نشر احسان.
باپیر، علی. (1395). بررسی دولت اسلامی موسوم به داعش (مترجم گروه مترجمین ئالا). سنندج: نشر ئالای روناکی.
باپیر، علی. (1394). داعش و اسلام. سنندج: نشر ئالای رووناکی.
بخاری، محمد بن اسماعیل. (1981 م). صحیح بخاری. بیروت: دارالفکر.
بهنساوی، مشاور سالم. (1388). الحکم و تکفیر المسلم (مترجم سالم افسری). تهران: انتشارات احسان.
بهنساوی، مشاور سالم. (1409 ق). السنه المفتری علیها. کویت: دار البحوث العلمیة.
جبرتی، عبدالرحمن بن حسن. (1998 م). تاریخ عجائب الآثار فی التراجم و الأخبار المعروف بتاریخ الجبرتی. مصر: دار الکتب المصریة
جمالی، نصرت. (1379). عوامل سقوط حکومتها در قرآن و نهج البلاغه. قم: نهاوندی.
جزائری، عبدالرحمان. (1406 ق). الفقه علی مذاهب الاربعه. بیروت: دارالاحیاء التراث.
حر عاملی، محمد بن حسن. (1414 ق). وسایل الشیعه. قم: آل بیت.
حوثی، بدرالدین. (1418 ق). زیارة القبور (شبهات و ردود). قم: المجمع العالمی لاهل البیت علیهم السلام.
خامنه‌ای، سید علی. (1392، شهریور 20). بیانات در دیدار کارگزاران حج [فایل ویدیوئی]. بازیابی شده http://farsi.khamenei.ir/video-content?id=23979.
خویی، سید ابوالقاسم. (1410 ق). التنقیح. نجف: مطبعه ال آداب.
دینوری، ابو حنیفه. (1960 م). الاخبار الطوال. مصر: بی‌تا.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1412 ق). المفردات فی غریب القرآن. بیروت: دارالعلم.
رضوانی، علی اصغر. (1388). سلفی گری و پاسخ به شبهات. قم: انتشارات مسجد جمکران.
زیدان، عبدالکریم. (1394). الوجیز فی اصول الفقه. تهران: نشر احسان.
زینی دجلان، سید احمد.‌ (1422 ق). الدرر السنیه. دمشق: مکتبه الاحباب.
سجستانی، ابی داود. (1428 ق). سنن ابی داود. بیروت: دارالفکر.
سعانی، اتحاد اسلام. ]بی‌تا، بی‌جا[.
شیرزاد، ابومسلم. (1393). طالبان در پشت نقاب. افغانستان: انتشارات سعید.
صدوق، محمد بن علی بابویه قمی. (1404 ق). من لایحضره الفقیه (تحقیق علی اکبر غفاری). قم: موسسه النشر الاسلامی.
صفا تاج، مجید. (1380). تکفیر. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامى.
صنعانی، محمد بن اسماعیل. (1432 ق). شرح الجامع الصغیر. ریاض: مکتبه دارالسلام.
طباطبائی، سید محمد کاظم. (1392). عروة الوثقی. تهران: دینا.
طباطبایی، محمد حسین. (1383). تفسیر المیزان (ترجمه موسوی همدانی). قم: دفتر انتشارات اسلامی.
طبرسی، فضل بن حسن. (1375). اعلام الوری. قم: موسسه آل بیت (علیهم السلام) لاحیاء التراث.
طبری، محمد بن جریر. (1403 ق). تاریخ الرسل و الملوک. بیروت: دارالکتب العلمیه.
طبری، محمد جریر. (1362). تاریخ طبری (ترجمه: ابوالقاسم پاینده). تهران: انتشارات بنیاد اساطیر.
طوسی، محمد بن حسن. (1407 ق). تهذیب الاحکام فی شرح المقنعه للشیخ المفید رضوان الله علیه. تهران: دارالکتب الاسلامیه.
عسقلانی، ابن حجر. (1325 ق). تهذیب التهذیب. بیروت: دار صادر.
عسقلانی، ابن حجر. (1424 ق). فتح الباری شرح صحیح البخاری. بیروت: دارالکتب العلمیه.
غریبی، رحمان. (1397). جریان شناسی تکفیر و حرمت آن در مذهب شافعی. سنندج: چاپخانه معلم.
فرج، عبدالسلام. (بی‌تا). فریضه الغائبه. بی‌جا.
فلسطینی، ابوقتاده. (بی‌تا). معالم الطائفیه المنصوره فی عقر دارالمومنین (بلاد الشام). بی‌جا.
فیض کاشانی، محمد بن مرتضی. (1365). الوافی. اصفهان: مکتبة أمیرالمؤمنین.
قزوینی، محمدبن یزید. (1359 ق). سنن ابن ماجه. بیروت: داراحیاء العربی.
قرضاوی، یوسف. (1389). دیدگاههای فقهی معاصر (مترجم احمد نعمتی). تهران: نشر احسان.
مجلسی، محمد باقر. (1384 ق). بحار الانوار. ایران: دارالکتب الاسلامیه.
مجله دابق. (1436 ق). شماره ۵ محرم.
مشرف، پرویز. (1385). در خط آتش (مترجم سید هارون یونسی). کابل: انتشارات میوند.
مریوانی، ابوعایشه. (بی‌تا). حکم بما انزال الله. بی‌جا
مکارم شیرازی، ناصر. (1416 ق). انوار الاصول. قم: انتشارات نسل حوان.
نباطی عاملی، علی بن محمد. (1384). الطراط المستقیم، مستحقی التقدیم. تهران: مکتبه المرتضویه.
نووی، یحیی‌ بن‌ شرف‌. (2007 م). المنها‌ج‌ فی‌ شرح‌ صحیح‌ المسلم‌ بن‌ الحجا‌ج‌. بیروت: بیت‌ الافکا‌ر الدولیه‌.
نیشابوری، حاکم. (1418 ق). المستدرک علی الصحیحین وبذیله التلخیص. بیروت: دارالمعرفه.
نیشابوری، مسلم بن الحجاج. (1421 ق). الجامع الصحیح. بیروت: دارالفکر.
واقدی، محمد عمر. (1966 م). المغازی (تحقیق مارسدن جونس). قاهره: دارالمعا‌رف‌.
همتی، همایون. (1376). نقد و تحلیل پیرامون وهابیگری. تهران: انتشارات تبلیغات اسلامی.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار