TY - JOUR ID - 62494 TI - ممنوعیت اجتهاد در برابر نص؛ قاعده‌ یا خوانشی صورت‌گرایانه از تفسیر JO - مطالعات تطبیقی فقه و اصول مذاهب JA - MFU LA - fa SN - 4407-2676 AU - فلاحی, احمد AD - استادیار حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکده‌ی علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 5 IS - 2 SP - 67 EP - 42 KW - اجتهاد KW - نص KW - تفسیر KW - صورت‌گرایی KW - اصول DO - 10.22034/mfu.2022.62494 N2 - استدلال برپایه‌ی‌ ممنوعیت اجتهاد در برابر نص، بر وجود معنایی پیشینی، صریح، معین، قطعی، محصّل، متیقن و مستقل از خواننده و تفسیرگر تأکید دارد. آنچه در قالب این گزاره مطرح می‌شود، خود، بر رویکرد تفسیریِ مفسر- سوژه متکی است. پژوهش حاضر که با رویکرد توصیفی تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه‌ای انجام شده، نشان می‌دهد چنین نگرشی دربرگیرنده‌ی همه‌‌ی رویکردهای تفسیری نبوده و نمی‌تواند به‌عنوان قاعده‌ا‌ی اصولی- تفسیری محل استناد باشد؛ زیرا جدای از برداشت‌های متفاوت از مفهوم نص، چگونگی نص‌نامیدن یک مصداق در مقام اثبات نیز محل اختلاف است. همچنان که باید میان اجتهاد در برابر ظاهر و اجتهاد در برابر روح و مقصود نص هم تفکیک قایل شد. قاعده‌‌ی اصولیِ «هر حکمی دائرمدار علتی است که بر اساس آن وضع شده است» محدودیت کاربست گزاره‌‌ی ممنوعیت اجتهاد در برابر نص را موجب می‌شود؛ مانند عدم قطع دست سارق در سال قحطی و تأخیر در اجرای حد سرقت در موارد دیگر. UR - https://mfu.uok.ac.ir/article_62494.html L1 - https://mfu.uok.ac.ir/article_62494_7f495f6fcd4fd5a2210b9124b3fea2bf.pdf ER -