TY - JOUR ID - 61791 TI - ضرورت تفکیک احکام و مصادیق غصب و در حکم غصب از منظر فقه امامیه و حقوق مدنی ایران JO - مطالعات تطبیقی فقه و اصول مذاهب JA - MFU LA - fa SN - 4407-2676 AU - کیان مهر, مهدی AU - سیاح, رحیم AU - حسینی, سیدحسام الدین AD - دانشجوی دکترای گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی،دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، اهواز، ایران. AD - استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه صنعت نفت، دانشکده نفت اهواز، اهواز، ایران (نویسنده مسئول). AD - استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، اهواز، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 3 IS - 1 SP - 38 EP - 23 KW - کلید واژه ها: در حکم غصب KW - تصرفات ترخیص مسبق KW - شبه غصب KW - غصب DO - https://doi.org/10.34785/J016.2020.839 N2 - چکیدهملاحظه‌ی ظاهری "تصرفات غاصبانه" با "در‌حکم غصب" بیانگر تفاضل مفهوم و تطابق احکام می‌باشد؛ زیرا که برخی از مصادیق غصب بالاخص در عناوین دولتی(ماده 555 بخش تعزیرات ق.م.ا) دارای وصف کیفری و تنبیهی می باشند، در صورتی که "درحکم غصب" در بعضی مصادیق مانند مقبوض به‌عقد فاسد(ماده366ق.م) دارای وصف کیفری نیستند؛ و‌بالعکس، استنکاف از رد امانت به مالک (در‌حکم غصب، ماده‌674‌بخش تعزیرات ق.م.ا) دارای وصف کیفری است، اما غصب اموال شخصی فاقد وصف کیفریست. با تبیین تعارضات، نمی توان بیان نمود که دومی در حکم اولی است، بلکه نهادهایی هستند با احکام متعارض. با این وجود، فقها، اقتباس نظریه ی "در‌حکم غصب" "ضمان ید" و ملحق به غصب می‌دانند؛ این نظر هرچند اقوی به نظر می‌رسد ولی جامع و مانع نیست. اهمیت و ضرورت این مقاله به این دلیل می باشد که، تعارضات غصب و در‌حکم غصب با‌وجود رابطه عموم و خصوص من‌وجه در احکام و مصادیق، مسبب تفارق اندیشه بین فقها و حقوقدانان، توسعه دامنه‌ی مصادیق "تصرفات در‌حکم غصب" و افتراق در رسیدگی‌ قضایی گردیده است. برآیند اینکه، می توان اظهار داشت که تاسیس نهاد "در حکم غصب" در فقه و حقوق ایران موضوعیت ندارد. محقق در‌صدد است تا با روش توصیفی- تحلیلی جهت چاره‌جویی و تاسیس نهاد "رجوع از تصرفات ترخیص مسبق" که نهادی نو‌ظهور می باشد، همچنین، عدم تجانس در مفهوم و کثرت مصادیق را زایل، و با تبیین مبادی تصوری این کاوش، گزارشی برای استکشاف نظریه اقوی از طریق‏‎ پیشنهادهای قابل پی‌گیری ارائه نماید.کلید واژه ها: تصرفات ترخیص مسبق، در‌حکم غصب، شبه‌‌غصب، غصب UR - https://mfu.uok.ac.ir/article_61791.html L1 - https://mfu.uok.ac.ir/article_61791_25707ead3b3a029800a491b3e0aa85f5.pdf ER -